การกลั่นแกล้งหรือ บูลลี่ (Bullying) เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในโรงเรียนและสังคมไทยมาอย่างต่อเนื่อง หลายครั้งเมื่อเราเห็นเพื่อนถูกบูลลี่ เราอาจเกิดความลังเลว่าจะช่วยหรือเพิกเฉย เพราะกลัวว่าหากเข้าไปยุ่งแล้วตนเองจะตกเป็นเป้าหมายของการกลั่นแกล้งเช่นกัน อย่างไรก็ตาม การเพิกเฉยอาจทำให้ปัญหาบานปลายและส่งผลกระทบทางจิตใจต่อผู้ถูกกระทำในระยะยาว
ทำไมเราถึงลังเลที่จะช่วย?
หลายคนไม่กล้าช่วยเพื่อนที่ถูกบูลลี่เพราะ
- กลัวโดนบูลลี่ไปด้วย – หากเข้าไปช่วยเพื่อน อาจกลายเป็นเป้าหมายของผู้กระทำแทน
- คิดว่าไม่ใช่เรื่องของตัวเอง – บางคนรู้สึกว่าเป็นปัญหาของคนอื่น ไม่เกี่ยวกับตนเอง
- ไม่รู้ว่าควรทำอย่างไร – ขาดความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีช่วยเหลือโดยไม่ให้ตนเองตกอยู่ในอันตราย
อย่างไรก็ตาม การเมินเฉยต่อการบูลลี่อาจทำให้ผู้กระทำยิ่งได้ใจ และทำให้เหยื่อรู้สึกว่าตนเองไร้ค่า ไม่มีใครช่วยเหลือ
หยุดความรุนแรงอย่างไร ไม่ให้ภัยถึงตัว?
การช่วยเหลือเพื่อนที่ถูกบูลลี่สามารถทำได้โดยไม่ทำให้ตัวเองตกอยู่ในอันตราย ซึ่งสามารถใช้วิธีต่อไปนี้
- อย่าต่อสู้โดยตรง แต่ใช้กำลังของกลุ่ม
การเผชิญหน้ากับผู้บูลลี่เพียงลำพังอาจเป็นอันตราย แต่หากช่วยกันเป็นกลุ่ม เช่น รวมตัวกับเพื่อนหลายคนเพื่อบอกให้ผู้กระทำหยุด หรือช่วยกันปลอบใจและอยู่เป็นเพื่อนกับผู้ถูกบูลลี่ จะช่วยลดโอกาสที่ผู้กระทำจะใช้ความรุนแรง
- ใช้วิธีเบี่ยงเบนความสนใจ
หากเห็นเพื่อนกำลังถูกกลั่นแกล้ง อาจใช้วิธีเปลี่ยนหัวข้อ หรือดึงความสนใจของผู้บูลลี่ไปที่เรื่องอื่น เช่น ถามคำถาม หรือเรียกชื่อเพื่อนออกไปจากสถานการณ์เพื่อลดความตึงเครียด
- รายงานให้ครูหรือผู้ใหญ่ที่ไว้ใจได้
หากสถานการณ์รุนแรง การแจ้งครูหรือบุคลากรในโรงเรียนให้ช่วยจัดการเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด อย่ากลัวว่าการบอกครูเป็นเรื่องฟ้อง เพราะการช่วยเพื่อนคือการทำสิ่งที่ถูกต้อง
- ให้กำลังใจและเป็นที่พึ่งให้เพื่อน
แม้ว่าเราจะไม่สามารถเผชิญหน้ากับผู้บูลลี่โดยตรง การให้กำลังใจเพื่อนที่ถูกกระทำก็เป็นสิ่งสำคัญ แสดงให้เขาเห็นว่าเขาไม่ได้อยู่คนเดียว
- ใช้พลังของโซเชียลมีเดียอย่างสร้างสรรค์
หากการบูลลี่เกิดขึ้นในโลกออนไลน์ (Cyberbullying) แทนที่จะร่วมแชร์หรือสนับสนุนพฤติกรรมร้าย ควรรายงานบัญชีของผู้กระทำ และให้กำลังใจเหยื่อผ่านข้อความที่สร้างสรรค์
- สร้างวัฒนธรรมการต่อต้านบูลลี่ในโรงเรียน
หากทุกคนในโรงเรียนร่วมกันส่งเสริมค่านิยมไม่ยอมรับความรุนแรงและการบูลลี่ จะช่วยลดปัญหานี้ได้อย่างมาก การจัดกิจกรรมสร้างสังคมที่ปลอดภัยและเห็นอกเห็นใจผู้อื่นจะทำให้การบูลลี่ลดลง
การช่วยเหลือเพื่อนที่ถูกบูลลี่ไม่จำเป็นต้องใช้ความรุนแรงหรือเสี่ยงให้ตนเองตกอยู่ในอันตราย มีหลายวิธีที่สามารถหยุดความรุนแรงได้อย่างปลอดภัย เช่น ใช้กำลังของกลุ่ม เบี่ยงเบนสถานการณ์ แจ้งครู หรือให้กำลังใจเพื่อน การเพิกเฉยอาจทำให้ปัญหายิ่งแย่ลง ดังนั้น เครื่องช่วยฟัง การร่วมมือกันสร้างสังคมที่ปลอดภัยและให้ความช่วยเหลืออย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด